8.sınıf fen bilimleri DNA ve genetik kod ünitesi, mutasyon ve modifikasyon konusu özet konu anlatımı
Mutasyon :
Kromozom veya DNA yapısında meydana gelen değişikliklere mutasyon denir.
DNA molekülünün kendini eşlemesi sırasında hatalar oluşabilir. Bu hataların bir kısmı onarılırken bir kısmı onarılamaz ve mutasyona sebep olur.
Mutasyona neden olan faktörler :
– X ışınları
– Radyasyon
– İlaç ve kimyasal maddeler
* Mutasyonlar yararlı veya zararlı olabilir.
* Üreme veya vücut hücrelerinde görülebilir.
* Vücut hücresinde meydana gelen mutasyonlar kalıtsal değildir. (Yavru döle aktarılmaz.)
Mutasyona örnekler :
– Down sendromu
– Albinoluk
– Tavşan dudaklılık
– Hemofili
– Van kedisinin iki gözünün farklı renklerde olması
– Keçilerde dört boynuzluluk
Modifikasyon :
Çevre şartlarının etkisiyle canlılarda meydana gelen değişikliklere modifikasyon denir.
Modifikasyona neden olan faktörler :
– Sıcaklık
– Su, nem
– Besinler
– Işık
* Sadece vücut hücrelerinde görülür.
* Yavru döle aktarılmaz.
* Kalıtsal değildir.
Modifikasyon örnekleri :
– Arılarda beslenme şekline göre işçi veya kraliçe arı oluşması
– Çuha çiçeğinin renginin sıcaklığa bağlı değişmesi
– Sirke sineklerinin sıcaklığa göre kanatlarının düz veya kıvrımlı olması
– Himalaya tipi tavşanlarda tüylerin sıcaklığa bağlı renk değiştirmesi
– Tek yumurta ikizlerinin genetik yapılarının aynı olmasına rağmen görülen farklılıklar
– Spor yapan kişilerde kasların gelişmesi
– Derinin bronzlaşması